De titel "Ayatollah" is binnen de sjiitische islam gereserveerd voor geestelijken die een hoge mate van religieuze kennis en expertise hebben bereikt. Het is niet de aanduiding voor de hoogste geestelijke binnen de stroming.
De sjiitische islam kent geen hiërarchische structuur met een alomvattende leider. Er zijn verschillende geestelijken met een hoge status en invloed, die elk hun eigen aanhang hebben. De term "hoogste geestelijke" is dan ook niet van toepassing.
De ayatollahs met de meeste prominentie en invloed zijn:
- Ali Khamenei: De huidige geestelijk leider van Iran. Hij is een conservatieve ayatollah en bekleedt de functie sinds 1989.
- Ali al-Sistani: De hoogste sjiitische geestelijke in Irak. Hij is een gematigde ayatollah en heeft een grote aanhang onder sjiitische moslims in Irak en de rest van de wereld.
- Mohammad Hussein Fadlallah: Een Libanese ayatollah die bekend stond om zijn progressieve ideeën. Hij overleed in 2010, maar zijn geschriften en lezingen worden nog steeds door velen bestudeerd.
Binnen de soennitische islam, de andere grote stroming binnen de islam, is er geen equivalent van de ayatollah. Soennitische moslims volgen de leiding van geleerden en imams, die geen hiërarchische structuur vormen.
Het is belangrijk om te benadrukken dat de positie van ayatollah geen absolute macht of autoriteit impliceert. Ayatollahs worden gerespecteerd vanwege hun kennis en religieuze geleerdheid, maar hun interpretaties van de islamitische doctrine kunnen worden betwist door andere geestelijken en gelovigen.
SJIISME
