In de context van vuurwerk is een nitraat een explosief. Nitraten zijn nitraten van alkalimetalen, aardalkalimetalen of elementen met een hoge oxidatietoestand. Ze zijn zeer gevoelig voor schokken en wrijving en kunnen gemakkelijk ontploffen. Nitraten worden gebruikt in vuurwerk om felle lichteffecten en knallen te produceren.
In de context van chemische verbindingen is een nitraat een zout van salpeterzuur (HNO3). Nitraten zijn meestal kleurloos, kristallijn en wateroplosbaar. Ze worden gebruikt in een breed scala aan toepassingen, waaronder kunstmest, explosieven, medicijnen en voedseladditieven.
In de context van voedsel is een nitraat een additief. Nitraten worden toegevoegd aan voedsel om de houdbaarheid te verlengen en de smaak te verbeteren. Ze worden ook gebruikt in de productie van vleeswaren, zoals ham en salami.
In de context van bodemkunde is een nitraat een nutriënt. Nitraten zijn een belangrijke voedingsstof voor planten. Ze komen in de bodem voor als gevolg van de afbraak van organisch materiaal.
In de context van het menselijk lichaam is een nitraat een metaboliet. Nitraten worden geproduceerd in het lichaam als gevolg van de afbraak van nitraathoudende voedingsmiddelen. Ze kunnen ook worden ingenomen via drinkwater. Nitraten worden omgezet in nitrieten in de mondholte. Nitrieten kunnen vervolgens worden omgezet in nitrosaaminen, die kankerverwekkend kunnen zijn.
De categorie van een nitraat hangt dus af van de context waarin het wordt gebruikt.
